BAŞVURU NO: 2014/5042 KARAR TARİHİ: 26/12/2017
R.G. TARİH VE SAYI: 14/3/2018-30360
ERİŞİM LİNKİ: https://kararlarbilgibankasi.anayasa.gov.tr/BB/2014/5042
İLGİLİ MADDE: Anayasa Madde 17
BAŞVURUNUN KONUSU: İdarenin kusuru neticesinde tutukluluk döneminde intihar olayının meydana gelmesi ve bu ölüm olayına ilişkin etkili bir ceza soruşturması yürütülmemesi nedenleriyle yaşam hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.
DAVANIN ÖZÜ: Başvurucunun kardeşinin sağlığının korunması ve kendisine zarar vermemesi için öncelikler ve kaynaklar ölçüsünde gerekli önleyici tedbirlerin alınmaması, ölüm olayıyla ilgili olarak yürütülen ceza soruşturmasında etkili ve yeterli bir inceleme yapılmaması, soruşturmanın makul bir sürede sonuçlandırılmaması nedeniyle yaşam hakkının maddi ve usul boyutlarının ihlal edildiği sonucuna varılmıştır.
KARAR İNCELEMESİ
OLAYLAR VE OLGULAR: Başvurucunun kardeşi F.K. kasten öldürme suçundan 12/5/2008 tarihinde tutuklanmış ve bu karar nedeniyle Sakarya L tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda tutulmaya başlanmıştır. Burada kaldığı süreç boyunca antisosyal kişilik bozukluğu ve bipolar bozukluk tanısı konmuştur. Yine başvuruya konu kişi intihar teşebbüslerinde bulunmuştur. Kendisine bu durum sorulduğunda ise tamamen meraktan, nasıl bir his olduğunu anlamak için yaptığını beyan etmiştir. 17/12/2012 tarihinde ise F.K. her iki kolundan ve ayaklarından, ağzı çarşaf veya mendil parçasıyla enseye doğru bağlanmış bir haldeyken çamaşır ipiyle pencere demirine asılı vaziyette bulunmuştur. 16.12.2012 tarihli ihtiyaç istem fişine göre F.K.ya içinde çamaşır ipinin de bulunduğu birtakım eşyalar temin edilmiştir. Başvurucu olayın büyük bir ihmal neticesinde meydana geldiğini ileri sürerek bireysel başvuru talebinde bulunmuştur.
BAŞVURUCUNUN İDDİALARI: Başvurucu psikolojik rahatsızlığı belli olan ve bileklerini kesen F.K.nın Ceza İnfaz Kurumu hekiminin de belirttiği üzere bu tür hastalar için intihar girişiminden sonra cezaevinde herhangi bir ayrı bölme, oda bulunmasın rağmen buraya konulmamasının ayrıca kendisine çamaşır ipi satılmasının kabul edilebilir olmadığını ölüm nedeni intihar olsa bile olayda ihmal bulunduğunu ileri sürmüştür.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME VE HÜKÜM: Çamaşır ipinin satılmasının mevzuata uygun olduğu, ölünün ası sonucunda meydana geldiği ve kamera görüntülerine bakıldığında odaya kimsenin girmemiş olması gerekçeleriyle Ferizli Cumhuriyet Başsavcılığı kovuşturmaya yer olmadığına dair karar vermiştir. Somut olayda F.K. psikiyatri polikliniğinde muayene olmuş ve hastalığın tedavisi için kendisine çeşitli ilaçlar reçete edilmiştir. En son kendisini asmadan iki gün önce her iki kol bileğini kesmiştir, dolayısıyla yetkililerin F.K.nın kendini öldürme riskini taşıdığını bilmedikleri söylenemez. Bu koşullarda F.K.nın sağlığının korunması ve kendisine zarar vermemesi açısından yetkililer tarafından gerekli önleyici tedbirlerin alınması gerektiğinin açık olduğu sonucuna varılmıştır. F.K. psikolojik tedavi görmesine, ilaç kullanmasına, kendisine daha önce zarar vermiş olmasına rağmen bu tür hastalar için kullanılan oda, bölmeye konulmamış, psikoloğa verdiği ölmek için değil verdiği hissi merak ettiğine dair beyanına dayanılarak kendisi tek kişilik odaya konup çamaşır ipi satın almasına izin verilmiştir. Açıklanan gerekçelerle Anayasa Mahkemesi F.K.nın yaşamının kendi eylemlerine karşı korunmaması nedeniyle Anayasa’nın 17.maddesinin gerektirdiği yaşamı koruma yükümlülüğünün ihlaline karar verilmesi gerektiğine kanaat getirmiştir.
KARARIN ELEŞTİRİSİ: Anayasa Mahkemesinin vermiş olduğu yeniden yargılama kararına katılmakla başvurucu talepte bulunmuş olsaydı maddi manevi tazminata da hükmedilebilirdi. Hak kaybına uğramamak adına hukuki işlemlerin Avukat marifetiyle yürütülmesi anılan mağduriyetlerle karşılaşılmasının önüne geçecektir. Büromuz Anayasa Mahkemesi’nin işleyişini bilen ve Bireysel Başvuru süreçlerini yürüten Uzman Avukat kadrosuyla sizlere hukuki destek vermektedir.
Karar İncelemesi: Av. Merve ÖZDEMİR & Stj. Beyza BERKER
